Hashimoto Tiroiditi

Tiroid bezi boynun ön kısmında yer alan, kelebek şeklinde bir organdır.

Kronik tiroidit, bağışıklık sisteminin tiroid bezine karşı bir reaksiyonundan kaynaklanır.

Genellikle azalmış tiroid işlevine (hipotiroidizm) neden olur.

Bozukluğa Hashimoto tiroiditi (hastalığı) denir.

Nedenler

Hashimoto tiroiditi, yaygın bir tiroid bezi bozukluğudur.

Her yaşta ortaya çıkabilir, ancak çoğunlukla 30-50 yaş arası kadınlarda görülür.

Bağışıklık sisteminin, tiroid bezine karşı tepkisinden kaynaklanır.

Hastalık yavaş başlar. Durumun tespit edilmesi ve tiroit hormon seviyelerinin normalden düşük olması aylar ya da yıllar alabilir.

Hashimoto tiroiditi, aile öyküsünde tiroid hastalığı olanlarda daha sık görülür.

Hashimoto tiroiditi, diğer otoimmün hastalıklar ile birlikte görülebilir. Bu hastalıklar arasında en sık görülenler; kronik otoimmün gastrit (%2,8), vitiligo (%2,7) ve romatoid artrittir (%2,4).

Yakınmalar

Yorgunluk

Uyuşukluk

Unutkanlık

Öğrenme ile ilgili zorluk

Kuru, kırılgan saçlar ve tırnaklar

Kuru, kaşıntılı cilt

Şişmiş yüz

Kabızlık

Kas zayıflığı

Kilo artışı

Artmış adet kanamaları

Birçok ilaçta artan duyarlılık

Başlangıç genellikle asemptomatiktir. Hastaların ilk başvuruları belirtisiz ötiroididen, hipotirodide izlenen belirtilere kadar değişken bir yelpazededir. Hastalığın erken döneminde tiroid follikül hasarı ile dolaşıma karışan tiroid hormonları nedeni ile geçici tirotoksikoz (hashitoksikoz) görülebilir. Hastalar bu dönemi genellikle farkında olmadan geçirebilirler. Hastalığın farkındalığını hipotiroidinin gelişme hızı ve şiddeti belirler. Hashimoto tiroiditi, tiroid fonksiyonunun genellikle yavaş bir şekilde kaybına neden olur. Aşikâr hipotiroidi geliştikten sonra hipotiroidi kalıcı hâle gelir.

Hastalar tanı konduğunda semptomatik olmayabilir ve rutin tetkikler sırasında tanı konulabilir. TSH hafif yüksek olma eğilimindedir (>2,5mU/L). Hastaların bir kısmı belirgin hipotiroidi belirtilerine sahiptir.

Fizik muayene bulguları da hipotiroidinin süresi ve hastanın yaşına göre değişkendir

Tanı

Sert ve düzensiz guatr olması, subklinik veya aşikâr hipotiroidi Hashimoto tiroiditi düşündürür. Tiroid bezinde nodüler yapılar palpe edilebilir. Anti-TPO veya anti Tg’den biri %90 ihtimalle bazen her ikisi yüksek bulunur. TSH yüksekliği ve ciddi otoantikor pozitifliğinde aşikâr hipotiroidiye ilerleme oranı her yıl için %5’tir. Normal TSH ve otoantikor varlığında, 6-12 ay aralıklarla takip önerilir. TSH değeri ve hastanın doğum planına göre tedavi başlanır

Tiroid US değerlendirmesinde; parankim heterojen, ekojenite azalmış ve sınırları belirsiz psödonodüller görülebilir. US, Hashimoto tiroiditi tanısında şart olmamakla birlikte, parankimdeki heterojenitenin derecesinin değerlendirilmesi ve gerçek nodül varlığını tespit etmek için önemlidir.

Tedavi

Ötiroid hastalarda tedavi gerekmez. Subklinik hipotiroidi hastalarda gerektiğinde, aşikâr hipotiroidi gelişen hastalarda ise mutlaka LT4 ile replasman tedavisi yapılmalıdır. Bu hastaların tiroid bezinde ani asimetrik büyümeler lenfomayı düşündürmelidir. Hashimoto tiroiditi ile Papiller Tiroid Kanseri arasında ilişki olduğunu gösteren yayınlar bulunsa da tersine yayınlar da mevcuttur.

Selenyum kullanımı otoantikorları düşürse de hipotiroidiye gidişi engellediğine dair veri yoktur ve rutin kullanılması önerilmez.

Hashimoto tiroiditi bulunan kadınlarda gebelik planlanması hâlinde, öncesinde TSH mutlaka bakılmalıdır. Gebeler için hedeflenen TSH düzeylerine uygun LT4 replasmanı yapılmalıdır.